“Mừng vui lên,
hỡi Đấng đầy ân sủng,
Đức Chúa ở cùng bà”.
(Lc 1,28)
BÀI ĐỌC I: St 3, 9-15. 20
“Ta sẽ đặt mối thù nghịch giữa miêu duệ mi và miêu duệ người phụ nữ”.
Trích sách Sáng Thế.
Thiên Chúa đã gọi Ađam và phán bảo ông rằng: “Ngươi đang ở đâu ?” Ông đã thưa: “Con nghe thấy tiếng Ngài trong vườn địa đàng, nhưng con sợ hãi, vì con trần truồng và con đang ẩn núp”.
Chúa phán bảo ông rằng: “Ai đã chỉ cho ngươi biết rằng ngươi trần truồng, há chẳng phải tại ngươi đã ăn trái cây mà Ta cấm ngươi không được ăn ư ?” Ađam thưa lại: “Người phụ nữ Chúa đã cho làm bạn với con, chính nàng đã cho con trái cây và con đã ăn”.
Và Thiên Chúa phán bảo người phụ nữ rằng: “Tại sao ngươi đã làm điều đó ?” Người phụ nữ thưa: “Con rắn đã lừa dối con và con đã ăn”.
Thiên Chúa phán bảo con rắn: “Bởi mi đã làm điều đó, mi sẽ vô phúc ở giữa mọi sinh vật và mọi muông thú địa cầu; mi sẽ bò đi bằng bụng, và mi sẽ ăn bùn đất mọi ngày trong đời mi. Ta sẽ đặt mối thù nghịch giữa mi và người phụ nữ, giữa miêu duệ mi và miêu duệ người đó, người miêu duệ đó sẽ đạp nát đầu mi, còn mi thì sẽ rình cắn gót chân người”.
Và Ađam đã gọi tên vợ mình là Evà: vì lẽ bà là mẹ của chúng sinh.
Đó là lời Chúa.
ĐÁP CA: Tv 97, 1. 2-3ab. 3cd-4
Đáp: Hãy ca tụng Chúa một bài ca mới, vì Người đã làm nên những điều huyền diệu (c. 1a).
Xướng:
1) Hãy ca tụng Chúa một bài ca mới, vì Người đã làm nên những điều huyền diệu. Tay hữu Người đã tạo cho Người cuộc chiến thắng, cùng với cánh tay thánh thiện của Người. - Đáp.
2) Chúa đã công bố ơn cứu độ của Người, trước mặt chư dân Người tỏ rõ đức công minh. Người đã nhớ lại lòng nhân hậu và trung thành để sủng ái nhà Israel. - Đáp.
3) Khắp cùng bờ cõi trái đất, đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta. Toàn thể địa cầu, hãy reo mừng Chúa, hãy hoan hỉ mừng vui, và đàn ca. - Đáp.
BÀI ĐỌC II: Ep 1, 3-6. 11-12
“Từ trước khi tạo thành vũ trụ, Thiên Chúa đã kén chọn chúng ta trong Đức Kitô”.
Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Êphêxô.
Anh em thân mến, chúc tụng Thiên Chúa và là Cha của Chúa Giêsu Kitô, Chúa chúng ta: Người đã chúc phúc cho chúng ta bằng mọi phúc lộc thiêng liêng ở trên trời trong Đức Kitô. Bởi Người đã kén chọn chúng ta trong Đức Kitô từ trước khi tạo thành vũ trụ, hầu cho chúng ta được thánh thiện và tinh tuyền trước mặt Người. Trong tình thương, Người đã tiền định cho chúng ta được làm dưỡng tử đối với Người, qua Đức Giêsu Kitô, theo như ý Người sở định, cho được ca ngợi vinh quang ân sủng của Người, ân sủng mà Người ban tặng chúng ta trong Con yêu quý của Người.
Cũng trong Đức Kitô, chúng ta đã được chọn trước làm phần gia nghiệp, chiếu theo chương trình tiền định của Đấng tác thành mọi sự theo như ý Mình sở định, hầu cho chúng ta ca tụng vinh quang Người, chúng ta là những người đã đặt niềm hy vọng trước trong Đức Kitô.
Đó là lời Chúa.
Tin mừng: Lc 1, 26-38
26 Bà Ê-li-sa-bét có thai được sáu tháng, thì Thiên Chúa sai sứ thần Gáp-ri-en đến một thành miền Ga-li-lê, gọi là Na-da-rét, 27 gặp một trinh nữ đã thành hôn với một người tên là Giu-se, thuộc dòng dõi vua Đa-vít. Trinh nữ ấy tên là Ma-ri-a.
28 Sứ thần vào nhà trinh nữ và nói: “Mừng vui lên, hỡi Đấng đầy ân sủng, Đức Chúa ở cùng bà.” 29 Nghe lời ấy, bà rất bối rối, và tự hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì.
30 Sứ thần liền nói: “Thưa bà Ma-ri-a, xin đừng sợ, vì bà đẹp lòng Thiên Chúa. 31Và này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai, và đặt tên là Giê-su. 32 Người sẽ nên cao cả, và sẽ được gọi là Con Đấng Tối Cao. Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua Đa-vít, tổ tiên Người. 33 Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời, và triều đại của Người sẽ vô cùng vô tận.”
34 Bà Ma-ri-a thưa với sứ thần: “Việc ấy sẽ xảy ra cách nào, vì tôi không biết đến việc vợ chồng!”
35 Sứ thần đáp: “Thánh Thần sẽ ngự xuống trên bà, và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ rợp bóng trên bà, vì thế, Đấng Thánh sắp sinh ra sẽ được gọi là Con Thiên Chúa. 36 Kìa bà Ê-li-sa-bét, người họ hàng với bà, tuy già rồi, mà cũng đang cưu mang một người con trai: bà ấy vẫn bị mang tiếng là hiếm hoi, mà nay đã có thai được sáu tháng. 37 Vì đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được.”
38 Bấy giờ bà Ma-ri-a nói: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói.” Rồi sứ thần từ biệt ra đi.
1. Suy niệm (TGM Giuse Nguyễn Năng)
Sứ điệp: Nhờ quyền năng Chúa Thánh Thần, Đức Trinh Nữ Maria được làm Mẹ của Thiên Chúa. Để chuẩn bị cho sứ mạng ấy, Thiên Chúa cho Mẹ đầy ân sủng. Cuộc đời Mẹ luôn có Chúa ở cùng, không một giây phút dính vết nhơ tội lỗi, dù là tội nguyên tổ.
Cầu nguyện: Lạy Chúa Giêsu, con thờ lạy Chúa là Đấng Thánh Thiện tuyệt đối. Vì yêu thương, Chúa không quản ngại làm người mang thân phận yếu đuối mỏng giòn như mọi người. Tuy nhiên, Chúa là Đấng Thánh, Chúa chỉ thực sự hiện diện nơi những tâm hồn trong sạch.
Lạy Chúa, nhân loại ngày xưa có được một Mẹ Maria trong sạch để đón tiếp Chúa. Còn ngày nay nhân loại ngụp lặn trong tội lỗi, có tìm được mấy ai xứng đáng đón tiếp Chúa ? Con chẳng được ơn vô nhiễm nguyên tội, nhưng con đã được bí tích Rửa Tội xóa tội tổ tông và thánh hiến hồn xác con nên đền thánh cho Chúa ngự. Nhưng rồi con lại làm hoen ố cung thánh tâm hồn. Con đi xưng tội nhưng rồi lại cứ tái phạm, làm nhơ bẩn chiếc áo trắng Rửa Tội. Và cứ thế, tội lỗi chồng chất lên đời con và lan tràn ảnh hưởng sang người khác.
Con thành tâm thống hối xin Chúa tha thứ và thanh tẩy tội lỗi con. Xin Chúa làm cho con nên trong trắng để xứng đáng đón Chúa mỗi ngày, nhất là trong dịp giáng sinh này. Giữa cuộc đời nhiều cạm bẫy cám dỗ, xin Chúa giúp con can đảm vững vàng trong đường lối Chúa. Xin cho con khôn ngoan tránh xa dịp tội.
Lạy Mẹ Maria, con trao phó hồn xác con cho Mẹ giữ gìn. Xin giúp con sạch tội, để như Mẹ, con được mang Chúa trong mình và ban tặng Chúa cho anh chị em con. Amen.
Ghi nhớ: “Này Bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai”.
2. Suy niệm (Lm. Carôlô Hồ Bạc Xái)
Trong Kinh Thánh không có chỗ nào nói rõ Đức Mẹ được ơn Vô Nhiễm, nhưng qua thời gian, Giáo Hội đã học hỏi Kinh Thánh và dùng quyền người quản lý kho tàng của Thiên Chúa, đã hiểu được rằng: Ngay từ thuở ban đầu, Đức Trinh Nữ Maria, Thân Mẫu của Chúa cứu thế và đồng thời cũng là Thánh Mẫu của Thiên Chúa, đã được giữ gìn khỏi tội nguyên tổ.
Trong bài đọc 1, sách Sáng Thế cho chúng ta thấy Thiên Chúa muốn chia sẻ tình bạn, sự cận thân và lòng yêu mến với con người, nhưng con người đã phản bội. Tuy vậy bản án của Thiên Chúa không phải là lời cuối cùng của Người. Qua lời tuyên phạt con rắn -hình ảnh của Xatan- con người được ân hứa nâng đỡ để chiến thắng ác quỷ, để trở về với Thiên Chúa, với cuộc sống hạnh phúc: “Ta sẽ đặt mối thù nghịch giữa mi và người phụ nữ, giữa miêu duệ mi và miêu duệ người đó; người miêu duệ đó sẽ đạp nát đầu mi.” Đó chính là lời hứa chuẩn bị cho Đấng cứu thế ra đời. Đấng cứu thế đó, chính là Con Thiên Chúa giáng sinh làm người.
Nhưng người phụ nữ nào sẽ là bà Evà mới -mẹ của chúng sinh, mẹ của một nhân loại mới- xứng đáng với sự thánh khiết của Ngôi Con Thiên Chúa ? Chắc chắn không có người phàm nào ở trần thế này có thể cưu mang Con Đấng Chí Thánh, bởi tất cả đã thuộc giòng giống loài người bất xứng vì tội phạm của Ađam. Cho nên chỉ còn cậy dựa vào tình thương yêu vô hạn của Thiên Chúa. Thiên Chúa có thừa khả năng và minh trí, thánh thiện để tạo cho Ngôi Con của mình một cung điện xứng đáng. Vì vậy Thiên Chúa đã chuẩn bị cho Đức Trinh Nữ Maria làm người mẹ cưu mang và sinh hạ Chúa Cứu thế. Lời của thiên sứ Gáprien chào kính: “Kính chào Trinh Nữ đầy ơn phúc, Thiên Chúa ở cùng Trinh Nữ”... “Chúa Thánh Thần sẽ đến với Trinh Nữ và quyền năng Đấng Tối Cao sẽ bao trùm Trinh Nữ. Vì thế Đấng Trinh Nữ sinh ra sẽ là Đấng Thánh và được gọi là Con Thiên Chúa” (Lc 1,28.35).
Như thế, từ thuở đời đời Trinh Nữ Maria đã được Thiên Chúa tuyển chọn và Thiên Chúa đã gìn giữ Người, để Người có đủ điều kiện xứng đáng cho “Thiên Chúa ở cùng Trinh Nữ” cũng như “Trinh Nữ đầy ơn phúc”, nghĩa là trong Trinh Nữ có Thiên Chúa hiện diện, vì Thiên Chúa là nguồn cội của mọi ơn phúc. Trong Chúa Kitô, với Thánh Ý của Thiên Chúa, Đức Maria đã được cứu chuộc một cách siêu việt, nghĩa là Đức Mẹ được Chúa cứu chuộc trước thời gian. Đối với Thiên Chúa, thời gian làm sao có thể cản trở Người ? Như thế, vì tính chất phong phú của ơn phúc Con chí ái cứu thế của Thiên Chúa mà Đức Maria đã được gìn giữ khỏi tội nguyên tổ.
Ngoài thông điệp của Đức Giáo Hoàng Piô IX tuyên tín về việc Đức Mẹ Vô Nhiễm nguyên tội, Công đồng Vatican II, ngày 24.11.1964 đã xác nhận: “Đức Trinh Nữ Maria được gìn giữ tinh sạch khỏi vết tội nguyên tổ và sau khi hoàn tất cuộc đời dưới thế, Đức Trinh Nữ Vô Nhiễm đã được đưa lên trời hưởng vinh quang cả hồn và xác và được Thiên Chúa tôn làm Nữ Vương vũ trụ” (LG 59).
Chúng ta cảm tạ tình yêu Thiên Chúa đã ban ơn Vô Nhiễm nguyên tội cho Đức Mẹ, để nhờ Mẹ mà Đức Kitô được giáng sinh cách thanh khiết, thánh thiện, hầu đem lại ơn cứu độ cho nhân loại.
Xin Đức Mẹ phù hộ cho chúng ta sống trong sạch, công chính, đừng bao giờ cố tình sai phạm tội lỗi, để luôn xứng đáng trước mặt Mẹ là Đấng Thánh của Thiên Chúa, và có thể vào hàng ngũ con cái Mẹ ra nghinh đón Chúa Cứu Thế ngự đến.
3. Suy niệm (Lm. Giuse Đinh Lập Liễm)
Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội (Lc 1,26-38)
Lý do: Tin mừng hôm nay kể lại: Sứ thần Gabriel đến báo tin cho Trinh nữ Maria biết Thiên Chúa đã chọn Trinh nữ làm Mẹ Đấng Cứu Thế. Sứ thần bắt đầu báo tin trọng đại ấy bằng một lời chào có vẻ rất tầm thường, nhưng lại chứa đựng đầu mối của mọi đặc ân nơi Đức Maria.
“Kính chào Trinh nữ đầy ơn phúc, Thiên Chúa ở cùng trinh nữ, trinh nữ có phúc hơn mọi phụ nữ”. Lời chào này đã gián tiếp đề cập đến mầu nhiệm và đặc ân vô nhiễm nguyên tội của Đức Maria. Bởi vì “đầy ơn phúc” (gratia plena) thì tất nhiên là không có tội. Cũng như một gian phòng, nếu đầy ánh sáng, dĩ nhiên bóng tối không còn có thể xâm nhập vào được nữa.
Chúng ta có thể tóm tắt trình bày Đức Maria được khỏi tội tổ tông theo Thánh kinh và thần học để hiểu rõ thêm, dĩ nhiên đây chỉ là suy nghĩ cá nhân, còn các nhà thần học có những suy nghĩ khác.
Theo Thánh kinh
Sách Sáng thế cho biết: sau vụ rắn quỷ cám dỗ hai tổ tông phạm tội và Thiên Chúa đã ra hình phạt cho cả hai bên, Ngài còn phán tiếp với con rắn quỷ: “Ta sẽ đặt mối thù giữa mi và người đàn bà, giữa miêu duệ mi và miêu diệu người đàn bà, người miêu duệ đó sẽ đạp nát đầu mi” (St 3,15).
Người đàn bà này là ai ? Chắc chắn không phải Evà, vì lẽ Evà đã phạm tội. Và theo Thánh kinh, kẻ phạm tội thì làm tôi cho sự tội (Ga 8,34). Và kẻ làm tôi sự tội dĩ nhiên làm tôi ma quỷ. Đã làm tôi ma quỷ lại đạp nát đầu ma quỷ thì cả là một sự vô lý, khác nào con ở đánh phạt chủ nhà vậy.
Cho nên, người nữ đây phải hiểu là Đức Maria – người có quyền đạp đầu con rắn quỷ. Nhưng việc Đức Maria đạp đầu rắn quỷ không thể cắt nghĩa được, nếu không nhận Ngài có quyền trên rắn quỷ, cũng không cắt nghĩa được nếu không công nhận Đức Maria không mắc tội tổ tông, vì lẽ tội tổ tông mới làm cho rắn quỉ có quyền như thế.
Theo Thần học
“Thiên Chúa ở cùng Trinh nữ”. Thiên Chúa là Đấng thánh vô cùng. Tội lỗi không thể ở chung với Thiên Chúa. Tội lỗi chống lại sự thánh thiện của Thiên Chúa như bóng tối và ánh sáng. Vậy, nếu Thiên Chúa ở cùng Đức Maria, Thiên Chúa đã chọn Đức Maria làm đền thờ cho Ngài ngự, thì tội lỗi còn ở trong Đức Maria thế nào được ?
Như đã nói Thiên Chúa và tội lỗi xung đột nhau như lửa với nước, như ánh sáng và bóng tối. Nếu Đức Maria mang tội tổ tông trong lòng một trật lại cưu mang Thiên Chúa, hoá ra Người là vật hy sinh chứa đựng hai sự xung đột như trên sao ?
Thứ nữa, Thiên Chúa là Đấng vô tội – và gớm ghét sự tội, nay lại xuống thai trong lòng một người mang tội, thì chẳng ra con người có tiếng là thanh sạch mà lại gieo mình vào đống bùn nhơ sao ?
Đàng khác, Chúa xuống thế gian để kêu mời kẻ có tội (Mc 2,17; Lc 5,32), nghĩa là làm cho kẻ có tội sạch tội và nên thánh, thì tại sao lại không làm cho Mẹ mình sạch tội và nên thánh, nếu thật sự Mẹ mình ít nhất là có tội tổ tông ? Do đó phải kết luận rằng: Đức Maria được khỏi tội nguyên tổ là một đặc ân Thiên Chúa ban cho, để Người cộng tác với Chúa Giêsu trong việc cứu chuộc loài người.
Tuy nhiên, đặc ân vô nhiễm nguyên tội này không có lý do nào khác ngoài tình thương Thiên Chúa ban cho Đức Maria, vì Thiên Chúa đã chọn Ngài làm Mẹ mình. Ngài làm cho Mẹ mình “có phúc hơn các người nữ”, nghĩa là từ người nữ đầu tiên cho đến người nữ cuối cùng đều thua kém Đức Maria.
Sách Giáo lý Công giáo cũng dạy: “Suốt dòng lịch sử, Hội thánh ý thức rằng: Đức Maria vì được Thiên Chúa ban cho “đầy ơn phúc” (Lc 1,28), nên được cứu chuộc ngay từ lúc tượng thai”. Đó là nội dung tín điều VÔ NHIỄM NGUYÊN TỘI do Đức Piô IX công bố năm 1854.
Sách Denzinger cũng còn trưng lại: “Đức Trinh nữ diễm phúc Maria đã được gìn giữ khỏi mọi tỳ ố nguyên tội ngay từ lúc tượng thai, do ân sủng và tình thương đặc biệt của Thiên Chúa toàn năng, nhờ công nghiệp của Đức Giêsu Kitô, Đấng cứu độ loài người” (DS 2803)
SỐNG TRONG SẠCH THEO GƯƠNG MẸ MARIA
Đặc ân vô nhiễm nguyên tội đã chuẩn bị cho Đức Maria một sứ mạng cao quý là được làm mẹ Đấng Cứu thế, làm Mẹ Thiên Chúa xuống thế làm người và làm mẹ của tất cả chúng ta.
Ngày nay, qua Đức Trinh Nữ Vô Nhiễm Nguyên tội, Chúa Cứu thế đã đến với chúng ta và đã thực hiện ơn cứu độ trong thế giới. Ngài đã trả lại cho con người tình trạng ơn nghĩa đã bị đánh mất vì tội nguyên tổ. Như thế, chúng ta tuy không được đặc ân vô nhiễm nguyên tội như Đức Mẹ, nhưng chúng ta đã được khỏi tội nguyên tổ trong bí tích Thánh tẩy. Và khi được rửa sạch tội lỗi trong bí tích Thánh tẩy, chúng ta đã được sự sống mới, sự sống của Chúa và được có “Chúa ở cùng chúng ta” như đã ở cùng Đức trinh nữ Maria. Chúng ta không được làm mẹ Thiên Chúa, nhưng qua bí tích Thánh Tẩy, chúng ta được làm con cái Thiên Chúa, làm em của Đức Giêsu Kitô và con của Mẹ Maria.
Trong bí tích Thánh tẩy, chúng ta đã được tha tội tổ tông, nhưng hệ luỵ của tội nguyên tổ vẫn còn ảnh hưởng xấu đến chúng ta. Con người chúng ta trở nên yếu đuối dễ hướng chiều về tội lỗi. Chúng ta vẫn bị ma quỷ cám dỗ nhất là lỗi đức trong sạch. Chúng ta hãy bắt chước Mẹ Maria mà giữ hồn xác trong sạch, xứng đáng là đền thờ của Thiên Chúa.