Ngày 9 tháng 6
THÁNH EPHREM, PHÓ TẾ TIẾN SĨ HỘI THÁNH
(308–373)
I. CUỘC ĐỜI
Thánh Ephrem sinh tại Nisible nước Syria năm 308. Từ khi còn nhỏ, Ngài đã bị cha đuổi ra khỏi gia đình vì ngài có cảm tình với đạo Công giáo. Ngài đến với Đức cha Giacôbê học đạo và chịu phép Rửa. Vì sự tiến triển quá mau chóng về đường tu đức và học vấn, Đức cha đã trao cho ngài giữ chức vụ giáo sư thần học tại Nisible, miền Mésopotamia, và ít lâu sau phong chức phó tế cho ngài. Vì sự khiêm tốn, ngài xin từ chối, không lãnh chức linh mục. Nhờ khôn ngoan, thông thái và đạo đức, ngài đã được mang danh hiệu tiến sĩ Hội Thánh ngay từ khi còn sống. Ngài có lòng mộ mến Đức Maria Vô nhiễm cách đặc biệt.
Ngài cũng là một nhà chiêm niệm với nếp sống khổ hạnh, một tiến sĩ với những lời giảng thuyết cao sâu cũng như những bài giáo lý bình dị cho đại chúng. Hơn nữa, ngài còn là một thi sĩ với danh hiệu “cây đàn của Chúa Thánh Linh”. Ngài đã dùng thơ văn trong việc giảng dạy Phúc Âm. Dưới hình thức thánh vịnh, ngài đã chuyển đạt cho dân chúng những bài học dễ hiểu và dễ nhớ. Những bài thơ của ngài đầy ý vị diễn tả tình yêu đối với Chúa Giêsu và Đức Mẹ Maria.
Năm 363, Nisible bị rơi vào tay người Ba Tư, ngài phải chạy về Edesse và chết ở đó ngày 9-6-373. Năm 1920, Đức Giáo Hoàng Bênêđictô XV đã tuyên phong ngài làm tiến sĩ Hội Thánh.
II. SỰ NGHIỆP
Sự việc thánh Ephrem được Giáo Hội phong tiến sĩ ngay từ khi còn sống đã nói lên lòng quí mến của Giáo Hội đối với những công việc tốt lành Ngài đã làm cho Giáo Hội.
Quả thực khi nhìn vào những gì Ngài đã làm cho Giáo Hội chúng ta phải thán phục. Một phó tế bình thường vậy mà ngài đã làm cho Giáo Hội được rạng rỡ vinh quang qua đời sống và các việc ngài đã làm những việc mà cả các nhà thông thái có chức có quyền nhiều khi cũng khó mà làm được.
1. Trước hết ngài là một Đấng Thánh.
Đức Giám Mục của Ngài đã rất lấy làm cảm phục trước sự đạo đức và sự thông minh của Ngài, và đã muốn phong chức Linh mục cho Ngài. Nhưng Thánh Nhân đã coi mình là bất xứng, và vì Ngài đã không biết cách phải chạy trốn trước niềm mong muốn của Đức Giám Mục Giáo phận thế nào, nên Ngài đã giả bộ hóa điên, và nhờ thế, Ngài đã suốt đời làm Phó Tế.
2. Ngài là Tiến Sĩ Hội Thánh
Urtez Urban, một Linh mục uyên bác Dòng Tên, người am tường cách đặc biệt về văn chương Syria, đã không ngần ngại viết như sau: "Chúng ta đừng coi chứng từ của sử gia Sosimus là cường điệu. Ông này viết rằng, Thánh Ephrem đã sáng tác khoảng ba triệu câu thơ". Còn Photius, Thượng Phụ Giáo Chủ Constantinople (858-886) thì nói: Bên cạnh những Thánh Thi và những bài Thánh Ca, Thánh Ephrem còn để lại hơn một ngàn bài diễn văn và bài giảng.
3. Ngài là Thần Học Gia
Thánh Ephrem đã sáng tác 56 Thánh Thi để chống lại những người theo tà thuyết, 87 Thánh Thi về Đức Tin, 4 Thánh Thi chống lại hoàng đế Julian và những người chối đạo, 15 Thánh Thi về Thiên Đàng, một thiên khảo luận về Chúa Giê-su Ki-tô, một thiên khảo luận về Lời Tựa của Tin Mừng theo Thánh Gio-an, 52 Thánh Thi về mầu nhiệm Chúa Ki-tô và về Đức Trinh Nữ Maria, 52 Thánh Thi về Giáo hội, 2 Thánh Thi về tính tự cao tự đại của thế gian, một Thánh Thi về thư gửi các Ẩn Sĩ tại Edessa, cũng như nhiều thiên khảo luận về bài giảng của Ngôn Sứ Giô-na tại Ninive và về lòng thống hối.
4. Sử gia và chuyên viên Phụng Vụ
Thánh Ephrem đã sáng tác 16 Thánh Thi về cuộc Giáng Sinh của Chúa Ki-tô và về cuộc Hiển Linh của Ngài, 8 Thánh Thi về Mùa Chay và về sự Phục Sinh, 21 Thánh Thi về bánh Không Men, 12 Thánh Thi về các vị Thánh Tử Đạo và về những người công khai tuyên xưng Đức Tin, 15 Thánh Thi theo bảng chữ cái ABC về vị Thầy của Ngài trong đời sống Ẩn Sỹ, đó là thánh Abraham Al Kaydouni, 24 Thánh Thi về Thánh Julian, một Thánh Thi về anh em nhà Macabê, một thiên khảo luận về cơn mưa, 77 Thánh Thi «De Nisibena» về những cuộc khởi nghĩa của người Nisibe (Thổ-nhĩ-kỳ) chống lại đế quốc Persia (Iran) và người kế vị Thánh Gia-cô-bê Giám mục thành Nisibe.
5. Nhà bút chiến và hộ giáo
Đức Thánh Cha Bê-nê-đíc-tô XV đã nói về sáng kiến của thánh Ephrem như sau: "Chúng ta có thể khẳng định được rằng, các Ca Đoàn và các ca điệu trong Phụng Vụ đều có nguồn gốc từ Thánh Ephrem. Thánh Gio-an Kim Khẩu (+407) "đã vay mượn" những ca điệu đó cũng như đã du nhập chúng vào Constantinopoli; Thánh Ambrôsiô (+337) đã đưa chúng về Mi-lan; và từ Mi-lan, các ca điệu của Thánh Ephrem đã lan rộng trên toàn nước Ý. Dưới Triều Đức Giáo Hoàng Grê-gô-ri-ô Cả (+604), những điệu nhạc đó đã đạt tới cao điểm của chúng. Theo các chuyên gia, công lao chính của Thánh Ephrem là tạo ra nghệ thuật Thánh Nhạc, mà sau đó, nghệ thuật này đã được các Giáo Phụ, cả Hy-lạp lẫn La-tinh "nhận làm con"…
6.Thi sĩ và ca sĩ của Đức Trinh Nữ Maria
Đức Thánh Cha Bê-nê-đíc-tô XV nói về Thánh Ephrem rằng: "Không ai, kể cả những người hùng biện nhất của nhân loại, có thể miêu tả về Tình Yêu bừng cháy của Mẹ Thiên Chúa như cách mà Thánh Ephrem đã mô tả.“ Rất sớm, trước tất cả các Giáo Phụ, các Tiến Sĩ Hội Thánh và các Công Đồng, trong một cuộc đối thoại với Chúa Giê-su, Thánh Nhân nói rằng: "Ôi Chúa Giê-su và Thân Mẫu Chúa, cả Chúa và Mẹ đều có sự mỹ miều cao nhất; nơi Chúa không hề có bất cứ tì vết nào, và nơi Thân Mẫu Chúa cũng không một chút bợn nhơ". Thánh Nhân còn viết về đức Khiết Trinh trọn đời của Mẹ Thiên Chúa như sau: "Đức Maria đã sinh ra Đấng Emmanuel, Chúa Giê-su, và sau cuộc sinh nở đó, Mẹ đã không sinh bất cứ người con nào khác". Thánh Nhân đã ca ngợi tư cách làm Mẹ Thiên Chúa của Đức Maria với một giọng hùng vang sánh ngang tiếng sét: "Từ nơi huyệt mộ, xương cốt con gầm thét lên rằng, Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa".
7 .Các ngày cử hành Lễ Kính Thánh Ephrem của các Giáo hội
Vỉ sự nghiệp lớn lao của ngài mà các Giáo Hội đã tôn kính ngài cách đặc biệt hơn nhiều vị thánh khác.
+ Hiện tại, Giáo hội Công giáo đang cử hành Lễ Kính Thánh Ephrem vào chính ngày Ngài qua đời, tức ngày mồng 09 tháng 06. Nhưng trước đây Giáo hội cử hành Lễ Kính Ngài vào ngày mồng 01 tháng 02.
+ Giáo hội Tin lành cử hành ngày tưởng nhớ Thánh Ephrem cũng vào ngày mồng 09 tháng 06.
+ Giáo hội Anh giáo cử hành ngày kính Thánh Ephrem cũng vào ngày mồng 09 tháng 06.
+ Các Giáo hội Chính Thống cử hành Lễ Kính Thánh Ephrem vào ngày 28 tháng Giêng, tức ngày di dời Thánh Tích của Ngài từ Thổ Nhĩ Kỳ về Rô-ma.
+ Giáo hội Armenia cử hành Lễ Kính Thánh Ephrem cũng vào ngày 28 tháng Giêng.
+ Giáo hội Coptit cử hành Lễ Kính Thánh Ephrem vào ngày mồng 02 tháng Giêng và vào ngày mồng 9 tháng 07.
+ Còn Giáo hội Chính thống Syria thì cử hành Lễ Kính Thánh Ephrem vào các ngày sau: mồng 01 tháng Giêng; mồng 01 tháng 02; 19 tháng 02; 20 tháng 02; thứ Bảy đầu tiên của Mùa Chay; mồng 09 tháng 06; 15 tháng 06; 18 tháng 06 và ngày mồng 09 tháng 07.